• Anno 1939: degraderen onmogelijk

    10 februari 2012

     

    Huib van Straten hebben we in eerdere Anno’s leren kennen als (een) grondlegger van onze club en van de jeugdafdeling. De metselaar krijgt in 'De JSV-er' van november 1961 de gelegenheid om zijn herinneringen aan die begintijd met de lezer te delen. We maken een halve eeuw later dankbaar gebruik van zijn relaas, dat onderdeel van een reeks lijkt te zijn.

    “Wij dobberden verder met J.S.V. in de crisisjaren. Jeugd hadden we weinig. Het waren er vijf: J. le Noble (10 jaar), Cor Hildebrand (10 jaar), Kees Hoveling (10 jaar), H. van Ee (12 jaar) en Flip Jonkers (13 jaar).

    Nu woonden er bij mij in de straat (Van Straten verhuist in 1934 van Jutphaas naar Utrecht, EZ) een zestal jongens van een jaar of vijftien. Echte straatvoetballers, geen ruit was er veilig. Ik vroeg of ze bij mij in de jeugdclub wilde komen. Dat wilden ze graag en zo had ik ons eerste jeugdelftal.

    Het was een beste ploeg. Het seizoen 1938/1939 werden zij kampioen. Het volgende seizoen werden zij het weer. Er waren goede voetballers bij en één zal ik er noemen: Jan Verbeek. De buurjongen, een bink voor zijn vijftien jaar.

    Er was ook een jodenjongen in de ploeg: Appie Lensing. En zijn ras eigen was hij ook goed in het veld. Linksbuiten speelde hij, maar ook keepen kon hij bijzonder goed. Het was intussen oorlog en ons land was door de Duitsers bezet. Het verbod kwam voor joden in sportclubs. Maar Appie liet ik meespelen.

  • JSV 1 -met Cees Hoveling-  poseert in februari 1950 voorafgaand aan de verloren ontmoeting met VVOG (0-4). De velden langs het Kanaal lijken als decor te dienen.

     

    Wij speelden in Jutphaas tegen een flinke Utrechtse club. We wonnen, dankzij Appie. Na de wedstrijd kwam de leider van die club naar me toe met de woorden: ‘de wedstrijd is ongeldig, want hij (Appie) mocht niet meedoen. De returnwedstrijd zeker niet.’

    Wat ik toen zei, zal ik maar niet neerschrijven. Ik zie nu nog af en toe dat bestuurslid van die vereniging, maar voor mij is hij lucht. Bij die returnwedstrijd was Appie weg; ondergedoken met zijn ouders. Maar dat wist ik toen nog niet.”

    We weten niet hoe het met Appie afloopt. En met derde elftalspeler Alex Fontein, "ook een jodenman". Huib van Straten belooft er in het volgende nummer van De JSV-er op terug te komen. Cees Hoveling zal het clubblad van november 1961 hebben bewaard vanwege zijn vernoeming. Ook de foto van het eerste elftal uit 1950 elders in dit artikel komt van zijn zolder. De afbeelding van buschauffeur Cor Hildebrand en zijn TP-collega's hebben we van de wand geplukt in ons clubhuis. De afkorting TP staat voor Twee Provinciën, de vervoersmaatschappij waarbij de nauw met JSV verweven Tram- en Bargedienst Vereeniging zich in de jaren veertig aansluit.

    De prille tieners Hildebrand en Hoveling hijsen in 1939 aan de hand van Huib van Straten de kampioensvlag. Het eerste seniorenelftal doet ze dat niet na. Op zondag 7 mei, de laatste speeldag van het seizoen, verliest JSV 1 met 4-2 bij naaste concurrent en hekkensluiter Voorwaarts. Vroman bezorgt de bezoekers nog wel twee keer de leiding (0-1 en 1-2), maar dat blijkt dus tevergeefs.  Door de nederlaag zakt JSV naar de laatste plaats van de vierde klasse, maar die leidt vreemd genoeg niet tot de gebruikelijke degradatie naar de UPVB (de latere Utrechtse onderbond).

  • Voetballende TP-chauffeurs met gehurkt rechts Hildebrand en staand rechts Van Geijtenbeek. Het JSV-terrein aan de Doorslag lijkt het decor te zijn.

     

    De promotie- en degradatieregeling voor het seizoen 1939/1940 kan de prullenbak in als Hitler op vrijdag 1 september Polen binnenvalt. Engeland en Frankrijk verklaren nazi-Duitsland de oorlog en Nederland brengt de strijdkrachten alvast in de opperste staat van paraatheid. De algehele mobilisatie houdt veel jongemannen van de sportvelden weg en de KNVB ziet zich genoodzaakt om een zogeheten noodcompetitie uit te schrijven. JSV 1 maakt begin augustus nog deel uit van de vierde klasse H, ruim een maand later van de vierde klasse O en op 1 oktober, als de competitie eindelijk van start gaat, van de vierde klasse R. Haastrecht en ’s Graveland, oorspronkelijk poulegenoten van JSV, liggen volgens de bond uiteindelijk te ver weg van Jutphaas. En dat is in deze bijzondere tijd zonde van de kostbare brandstof.

    Oudewater kan 1 oktober wel op bezoek komen bij JSV en keert na een spectaculair duel (5-5) met een punt huiswaarts. Het Utrechts Nieuwsblad meldt dat “beide elftallen moeilijkheden ondervonden van de mobilisatie. Speciaal de achterhoeden waren erg verzwakt.” Vroman en Schrijvers tekenen volgens het UN voor de productie. Andere JSV-ers die anno 1939 hun naam in de krant terugvinden zijn keeper De Graaf, back De Jong, gelegenheidsspil Verbeek (misschien wel de junior waarover Van Straten schrijft), een zekere “Goederman” en de gebroeders Zwezerijnen. Daar zijn er in Jutphaas genoeg van om een heel elftal op te stellen, wat onder toeziend oog van een fotograaf ergens in die jaren ook gebeurt.

    Wie we niet tegenkomen in het Utrechts Nieuwsblad zijn de jongemannen van Huib van Straten.  En dat is opmerkelijk, want het dagblad publiceert op 25 september een compleet ogend overzicht van alle jeugdcompetities (junioren A en B en adspiranten A, B en C) in de UPVB-‘afdelingen’ (regio’s) Hilversum, Utrecht en Amersfoort.  

  • Elf Zwezerijnen. Het veld aan de Doorslag lijkt het decor te zijn. JSV voetbalt er van 1926 tot 1949.

     

    Ook het derde seniorenelftal van Alex Fontein komen we na de zomer van 1939 niet tegen, maar daarvoor wel: samen met USCL 4, DWSV 4, RC Den Dolder 3, VSK 3, Utrechtse Boys 3, Ares 3 en Eureka 3 in de reserve vierde klasse F van de UPVB.

    Het tweede vermaakt zich tijdens de eerste helft van 1939 in de reserve derde klasse E van de UPVB met Maarssen 2, ATO 2, Plasvogels 2, Utrechtse Boys 2, WDO 2, Volharding 2 en Posta 2. Na de mobilisatie heft de Provinciale Voetbalbond de pyramidestructuur vanwege de noodtoestand op. JSV 2 krijgt onderdak in de afdeling K met Ameide, Vreeswijk 2, De Meern 2, Brederodes 2, JSV 2, De Raven 3, DWSV 2 en Holland 3.

    EINDSTAND VIERDE KLASSE H 1938/1939: 1.SEC 18-32 (66-30), 2.APWC 18-32 (81-28), 3.vv Tricht 18-21, 4.Holland 18-20, 5.Brederodes 18-14, 6.AFC Quick 1890 18-14, 7.Kampong 18-12 (50-52), 8.Amsvorde 18-12 (36-63), 9.Voorwaarts (Utrecht) 18-12 (39-79), 10.JSV 1 18-11 (5x winst, 1x gelijk, 12x verlies, 47 goals voor, aantal tegentreffers onbekend*)

    Beslissingswedstrijd om kampioenschap: SEC-APWC 3-2 na verlenging


    * volgens voetbalnederland.nl incasseert JSV slechts 19 tegentreffers, maar dat lijkt uw geschiedschrijver veel te weinig

     

    Bron: Eric Zuidhoek