5 mei 2011

Op donderdag 9 mei 1940 maakt een zonnig en warm Jutphaas zich op voor het aankomende Pinksterweekend. JSV 2 heeft op zondag een thuiswedstrijd tegen Holland 3 op het programma staan, JSV 1 is door de KNVB vrijgesteld van competitieverplichtingen.

Het kan zich zodoende bezinnen op de lage klassering in de vierde klasse R en de 4-2 nederlaag van 5 mei, thuis tegen Stichtse Boys (C. van der Horst neemt die dag beide JSV-doelpunten voor zijn rekening).

Een ronde eerder -op 14 april- heeft JSV al weinig in te brengen tegen EAC (1-2), dat volgens het Utrechts Nieuwsblad “midvoor Vroman goed bewaakt.” De laatste zege dateert van 7 april, met dank aan een uitblinkende doelman De Graaf. Holland wordt met 2-1 geklopt en een Zwezerijnen (daar heeft Jutphaas er meer van) neemt één van de goals voor zijn rekening.

Ook de keuzecommissie van het Nederlands elftal heeft zo zijn zorgen. Het ziet zich in verband met het intrekken van de militaire verloven gedwongen de samenstelling van de selectie voor de wedstrijd tegen Luxemburg op 12 mei ingrijpend te wijzigen.

De opperste staat van paraatheid van het Nederlandse leger weerhoudt Duitsland er niet van om op vrijdag 10 mei om 03.55 uur ons land binnen te vallen. Jutphaas hoort volgens een sfeerimpressie op de website van de gemeente Nieuwegein honderden vliegtuigen over zich heentrekken. En talloze ruiten aan de Herenstraat en de Dorpsstraat “springen door het laten vallen van een bommenlast aan de overkant van de Vaartse Rijn.” Toch laten de vijf dagen durende Duitse aanval en de vijf bezettingsjaren die daarop volgen betrekkelijk weinig materiële sporen na in het dorp.

Uiteraard komt JSV 2 op zondag 12 mei niet in actie tegen Holland 3 en Oranje niet tegen Luxemburg. Of de noodcompetitie (een status die het al in 1939 verkreeg vanwege de algehele mobilisatie) nog wordt voltooid weten we niet, maar we achten het niet uitgesloten*. Aanvankelijk wekken de Duitsers namelijk de indruk dat ze het dagelijks leven niet al te zeer willen verstoren.

Toch zijn de bestuurders van de verschillende voetbalbonden daar niet gerust op. De verzuilde Nederlandse samenleving staat de bezetter maar matig aan. Volgens een document uit het KNVB-archief “wordt er van Duitsche zijde iemand aangesteld, die boven alles staat en die alleen alles regelt” als de versnipperde Nederlandse voetbalwereld niet vòòr 1 augustus 1940 onder één vlag wordt geschaard.

“Men wenst de bezetter voor te blijven”, aldus het KNVB-archief, omdat de “beteekenis van de eenheidspogingen van groot belang zijn voor het zelfstandig voortbestaan van ons vaderland.” Dankzij bemiddeling van bestuurskundige Gerrit van Poelje gaan de KNVB en de door hem erkende plaatselijke en gewestelijke bonden (waaronder de UPVB), de Rooms Katholieke Federatie (RKF), de ICVB en de diocesane bonden, de Christelijke Nederlandse Voetbalbond (CNVB), de afdeling Voetbal van de Nederlandse Arbeiders Sportbond (NASB) en de Nederlandse Voetbal Federatie (kortweg NVF, de bond voor kantoorpersoneel) eind juli op “in één krachtige nieuwe Bond, welke een eereplaats onder de Sportbonden in Nederland zal innemen.”

Het fusieproduct wordt de Nederlandse Voetbalbond genoemd en tot NVB afgekort. Om de Duitsers niet tegen het hoofd te stoten wordt het predikaat ‘Koninklijk’ niet langer gevoerd. De gewestelijke bonden zetten als afdelingen van de NVB hun werk voort. Zo wordt de UPVB omgedoopt tot ‘afdeling Utrecht’.

31 augustus 1940. JSV-voorzitter Van Ee (vijfde van links) en buurman/slager Blommestein maken met hun armen het V-teken

De fusie stelt de katholieke club “Jutphania voor de keuze om te stoppen of toe te treden tot de NVB”, zo schrijven Piet Daalhuizen en Arie de Reuver in het eerder aangehaalde artikel ‘Voetbal in het dorp Jutphaas’ uit 1992. “Men besluit met competitievoetbal te stoppen tot er betere tijden uitbreken. Daarmee loopt eigenlijk de historie van Jutphania ten einde!”

JSV voetbalt tijdens de bezetting wel door, maar kampt volgens het jubileumclubblad uit 1976 “in de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog met grote moeilijkheden. Ook verloor zij enkele prominente spelers door het oorlogsgeweld. Met vrij oude spelers werd deelgenomen aan een noodcompetitie, maar het zat JSV beslist niet mee.” 

Dat mag ook gezegd worden van JSV-voorzitter Jo(han) van Ee, die op 31 augustus 1940 opstandig poseert voor zijn kapperszaak op de Nedereindse weg. Hij heeft de ‘V’ van victorie op zijn winkelruit geschilderd en de buren de ‘W’ ter ere de jarige Koningin Wilhelmina, die op 13 mei de wijk nam naar Engeland. Van Ee bekoopt zijn verzet uiteindelijk met zijn leven.   

Stand vierde klasse R KNVB op 14 april 1940: 1.DWSV 12-20, 2.PVC 10-17, 3.Brederodes 12-15, 4.Holland 13-15, 5.Kampong 14-13, 6.Utrecht 12-12, 7.Stichtse Boys 10-9, 8.JSV 11-9, 9.EAC 11-7, 10.Oudewater 12-7, 11.Voorwaarts 9-2; eventuele eindstand onbekend* 

Deelnemersveld vierde klasse K NVB 1940/1941: Brederodes, DWSV, Hertha, Holland, JSV, PVC, Saestum, Stichtse Boys, Utrecht en De Zebra’s 

Bron: Eric Zuidhoek