6 juni 2014

In Den Haag werken mannen en vrouwen op het ogenblik het wereldkampioenschap hockey voor landenteams af. De vrouwen doen dat keurig in een rokje en worden steevast dames genoemd. Dat past ook wel bij deze elitaire sport, die al meer dan honderd jaar in georganiseerd verband door vrouwen wordt beoefend.

JSV dames-junioren rond 1983


De beginjaren van het voetbal voltrekken zich in een zelfde studentikoze sfeer als het hockey, dat in 1891 van Engeland naar Nederland overwaait. En net als bij het voetbal speelt pionier Pim Mulier bij deze kennismaking een belangrijke rol.     

Na de Eerste Wereldoorlog neemt de gewone man bezit van de voetbalsport, maar voor de vrouw (laat staan de gewone) is het trappen van een balletje nog lang uit den boze. Het duurt tot 1971 voordat de KNVB de dames een plaatsje gunt in de harde mannenwereld die voetbal heet.

In de vorige Anno heb je kunnen lezen dat JSV in 1972 de poorten van sportpark Rijnhuizen openzwaait voor voetballende dames. Bakkersdochter Truus Klaare meldt zich direct bij de club, die zij kent dankzij haar broers Ruud en Frank. Als rechtsbenige linksback blaast ze vrolijk haar deuntje mee. Ze denkt dat ze de aanvoerdersband krijgt omgehangen omdat ze net in het onderwijs werkt.  

De oudste foto's van Nederlandse voetbalspeelsters, geschoten in augustus 1933. Het zijn de Franklin Girls uit Amsterdam en ze zijn boos vanwege alle tegenwerking de ze ondervinden 
 

Na drie seizoenen houdt Truus het voetballen voor gezien. Als kleuterjuf blijft ze ruim veertig jaar actief. Sinds 2011 geniet Truus van haar pensioen en mijmert ze vast weleens over haar jaren bij JSV. Over de trainingen van Adri van der Graaf, waar vooral gewerkt wordt aan de conditie en minder aan techniek en tactiek. 

Over het vroege opstaan op zondagmorgen, omdat de wedstrijden vaak al om negen uur beginnen. Over de vele overwinningen die worden geboekt en het leuke spel dat op de grasmat wordt gelegd. Nee, Truus kan zich veertig jaar na dato geen schampere sfeer langs de zijlijn herinneren.

Toch is het damesvoetbal in de jaren zeventig beslist geen geaccepteerd fenomeen. Aanvankelijk moet men minstens veertien jaar oud om te mogen voetballen. De eerste interland die Nederland afwerkt –op  9 november 1973 in en tegen Engeland- duurt maar twee keer vijfendertig minuten en wordt afgewerkt met een ‘viertje’. Die kleine speelbal laat slechts één keer het net bollen en dat gebeurt helaas in het nadeel van Oranje.

JSV MB1 ontvangt de KNVB-beker in 2005 (foto: Jessica Docter)

 

Volgens de KNVB-site zijn meisjes vanaf 1979 eindelijk welkom bij de bond en wederom volgt JSV snel de nieuwe trend. In de JSV-er van november 1980 lezen we dat de club  “met ingang van de nieuwe competitie is gestart met dames-juniorenvoetbal.” Onder leiding van Rieneke Hendrikx en Joke Peek trachten zestien jeugdige speelsters zich de beginselen van de sport eigen te maken. 

In het clubblad van december 1980 lezen we dat de damessenioren die kunst reeds verstaan. Damesvoorzitter Kees Hendrikx spreekt in zijn terugblik op 1980 van een “bewogen jaar, dat in sportief opzicht zeer goed was te noemen. Het eerste team veroverde voor het eerst in de historie de afdelingsbeker voor zondagelftallen en het tweede elftal werd voor de derde maal in successie kampioen.”

Over de samenhang binnen de damesafdeling is Kees Hendrikx minder te spreken. “Om de één of andere reden schijnt het erg moeilijk te zijn om met twee elftallen één geheel te vormen.” Het algemeen bestuur moet er zelfs aan te pas komen om over een niet nader omschreven kwestie een “Salomonsoordeel te vellen. Het gevolg was dat de leider van het tweede elftal zich terugtrok.”

Dweilorkest De Boere Soulstampers vrolijkt sportpark Blokhoeve op in 1989

 

Het eerste dameselftal zwaait medio 1980 na twee seizoenen trainer Bernard Schoonenberg uit. Boudewijn Visser volgt hem op en die kan in tegenstelling tot Schoonenberg ook de wedstrijden op zondag coachen. Bovendien is hij de trotse bezitter van een kersvers diploma massageverzorging. 

Visser stelt Kees Hendrikx niet teleur. “Ondanks het verlies van een goede middenveldspeelster hebben de dames de goede weg, die zij vorig seizoen ingeslagen waren, voortgezet. Ook het eerste team is (net als het tweede, EZ) nog ongeslagen en maakt daarom opnieuw een goede kans om kampioen te worden”, aldus de afdelingsvoorzitter. “Het is echter wel te hopen dat het aantal geblesseerde speelsters snel afneemt, anders zullen we misschien wel met beide elftallen de boot missen.”

In de JSV-er van oktober 1980 lezen we hoe het eerste dameselftal zich met toernooien voorbereidt op het seizoen 1980/1981. Na het veroveren van de hoofdprijs in Schalkwijk volgt “ons jaarlijkse thuistoernooi. De verwachtingen waren erg hoog. Twee jaar achtereenvolgend hadden we dit toernooi al gewonnen. Dit jaar behaalden we een wat tegenvallende derde plaats”, aldus Wilma en Ina Versteeg in het clubblad.

De zondagmannen vinden in 1989 het doel

 

We komen in de laatste JSV-er van 1980 nog wat namen tegen. Gea Koolstra, Mariska Kooijman, keepster Corine Knake en Dorien Spaan worden genoemd in een verslagje over de wedstrijd JSV 1-Vreeswijk 1 (1-1). Het tweede elftal biedt volgens het clubblad onderdak aan Marjan Bijl, Jolanda van Dorenmalen, Monique van der Horst, keepster Jolanda Schoonheim, Petra Woudenberg en Riet van Wijk.   

Hoe het de damesafdeling in de jaren tachtig vergaat weten we niet precies. De vrouwen van Vriendenschaar uit Culemborg zetten regionaal de toon en maken in 1982 zelfs deel uit van een zestal, dat in toernooivorm strijdt om het landskampioenschap.

In het Utrechts Nieuwsblad van maandag 12 mei 1986 komen we twee uitslagen van JSV-dameselftallen tegen: JSV 1-Zwaluwen Vooruit 1 4-0 en Houten 2-JSV 2 2-2. Houten kroont zich dankzij de remise tot kampioen van de reserve eerste klasse A. JSV 1 maakt met ploegen als ’t Goy, Naarden en Zwaluwen deel uit van de hoofdklasse van de afdeling Utrecht, die ook eerste en tweede klassen voor standaardteams kent.

De zondagmannen zwaaien in 1989 met kampioensboeketten (zie ook de Anno van 28 september 2013)
 

Anno 1985 doet het ‘vijfje’ (een gewone voetbal) zijn intrede in het damesvoetbal en de bond tuigt aan het begin van de jaren negentig zelfs landelijke competities op om te laten zien dat ze de vrouwen serieus nemen. JSV schopt het tot de nationale top, maar dit wist je natuurlijk al dankzij de stukjes van 19 augustus 2011 (Anno 1991: een succesvol jubileumjaar) en 20 september 2013 (Anno 1994: JSV in de Eredivisie).  

In 1996 degradeert het eerste elftal uit de Eredivisie. De speelsters waaieren teleurgesteld over de prestaties en een vermeend gebrek aan bestuurlijk steun uit over andere clubs of ze stoppen. De andere senioren volgen dit slechte voorbeeld. Slechts een klein groepje junioren houdt de hoop op betere tijden levend en die betere tijden komen er. 

Zo wordt de MB1 van 1999 kampioen en de MB1 van 2005 wint zelfs de KNVB-beker van district West I. Medio 2004 schrijft JSV eindelijk weer een dameselftal voor een seniorencompetitie in. De voormalige MA1 begint onder leiding van Ton Pos in de laagste afdeling van het zaterdagvoetbal, de vijfde klasse. Vijf jaar later beschikt de club zelfs over een zondagelftal.

Het Algemeen Dagblad van 2 juni 2014

 

De successen van deze elftallen maak je uit de cijfers en feiten hieronder op. De vrolijkheid van de zondagmannen uit 1989 straalt van enkele afbeeldingen in dit artikel af. Ze dienen als inspiratiebron van de mannenelftallen, die morgen hopen te promoveren. De dames hebben drie weken geleden het goede voorbeeld gegeven. Of beter gezegd, de vrouwen. Zo is de KNVB ze namelijk gaan noemen in 2012.  

EINDSTANDEN DAMES / VROUWEN VANAF 2005

DAMES ZATERDAG VIJFDE KLASSE A 2005/2006: 1.Benschop 2 26-71, 2.Odysseus '91 2 25-63, 3.VVZ '49 25-60, 4.Kampong 25-53, 5.Benschop 3 26-52, 6.KDS 2 26-39, 7.HDS 25-35, 8.FC De Bilt 26-30,  9.DOVO 26-28, 10.JSV Nieuwegein 24-26, 11.Odysseus '91 3 26-20, 12.DVSA 23-18, 13.CJVV 2 25-10, 14.Odysseus '91 4 26-3

DAMES ZATERDAG VIERDE KLASSE A 2006/2007: 1.Hoogland 23-58, 2.JSV Nieuwegein 24-56, 3.Buitenveldert 3 22-45, 4.DESTO 24-45, 5.Jonathan 22-44, 6.Benschop 2 23-40, 7.Spakenburg 22-35, 8.Sporting '70 2 23-34, 9.Loosdrecht 22-22, 10.De Zuidvogels 21-21, 11.SVM Maartensdijk 22-14, 12.Kampong 22-12, 13.Odysseus '91 3 23-4

DAMES ZATERDAG DERDE KLASSE 2007/2008: 1.Dindua 21-51, 2.FC Abcoude 22-40, 3.JSV Nieuwegein 21-39, 4.Hoogland 21-36, 5.CJVV 21-35, 6.Odysseus '91 2 20-32, 7.KDO 20-26, 8.CSW 2 18-22, 9.DVVA 21-21, 10.Wartburgia 3 21-17, 11.Jong Holland 22-13, 12.RKDES 22-12

DAMES ZATERDAG DERDE KLASSE 2008/2009: 1.VVIJ 20-54, 2.CJVV 20-47, 3.JSV Nieuwegein 21-45, 4.De Meer 18-34, 5.Wartburgia 3 18-32, 6.DVVA 21-31, 7.Hoogland 16-25, 8.Benschop 2 17-23, 9.Buitenveldert 19-22, 10.KDO 19-17, 11.Jong Holland 18-15, 12.Spakenburg 22-12, 13.FC Delta Sports '95 2 17-0

DAMES ZATERDAG DERDE KLASSE B 2009/2010: 1.JSV Nieuwegein 18-48, 2.CJVV 16-39, 3.DESTO 15-31, 4.Loosdrecht 17-19, 5.Hoogland 18-18, 6.KDO 16-8, 7.Benschop 2 16-6
DAMES ZONDAG VIJFDE KLASSE H 2009/2010: 1.Hoogland 20-55, 2.Achterveld 20-53, 3.Vriendenschaar 20-40, 4.Houten 2 19-33, 5.Hooglanderveen 20-32, 6.De Zebra's 20-29, 7.VVZA 20-18, 8.PVCV 20-17, 9.JSV Nieuwegein 19-16, 10.HVC 18-9, 11.Maarssen 3 20-19

DAMES ZATERDAG TWEEDE KLASSE 2010/2011: zie de vorige Anno (16 mei 2014)
DAMES ZONDAG VIJFDE KLASSE I 2010/2011: zie ook de vorige Anno

DAMES ZATERDAG TWEEDE KLASSE 2011/2012: zie de Anno van 4 augustus 2013
DAMES ZONDAG VIJFDE KLASSE K NAJAAR 2011: 1.Bunnik '73 10-27, 2.JSV Nieuwegein 10-26, 3.Odijk 10-22, 4.'s Graveland 10-17, 5.Schalkwijk 10-15, 6.sc 't Gooi 2 10-13, 7.Aurora 9-12, 8.Domstad Majella 10-11, 9.Maarssen 2 9-7, 10.Zwaluwen Utrecht 10-4, 11.KVVA 3 10-1
DAMES ZONDAG VIJFDE KLASSE P11 VOORJAAR 2012: 1.Bunnik '73 10-28, 2.JSV Nieuwegein 10-23, 3.Aurora 10-16, 4.'s Graveland 10-9, 5.Odijk 10-7, 6.Schalkwijk 10-2

VROUWEN ZATERDAG TWEEDE KLASSE 2012/2013: zie de Anno van 13 juni 2013
VROUWEN ZONDAG VIERDE KLASSE D NAJAAR 2012: 1.SDO 2 9-25, 2.'t Goy 2 9-23, 3.JSV Nieuwegein 10-22, 4.Bunnik '73 8-17, 5.sc 't Gooi 9-17, 6.AS '80 9-11, 7.Saestum 2 9-10, 8.Houten 2 11-10, 9.Buitenboys 9-9, 10.Achterveld 8-7, 11.VVIJ 9-4, 12.Nederhorst 8-0
VROUWEN ZONDAG VIERDE KLASSE P04 VOORJAAR 2013: 1.'t Goy 2 9-27, 2.AS '80 9-19, 3.JSV Nieuwegein 9-12, 4.Bunnik '73 9-10, 5.sc 't Gooi 9-6, 6.SDO 2 7-3

VROUWEN ZONDAG VIERDE KLASSE D NAJAAR 2013: 1.SDO 2 10-30, 2.Bunnik '73 10-27, 3.Achterveld 11-25, 4.JSV Nieuwegein 9-21, 5.Buitenboys 10-17, 6.Saestum 2 11-16, 7.FC Weesp 11-13, 8.Hooglanderveen 10-11, 9.Aurora 11-11, 10.Hoogland 2 11-10, 11.Hercules 11-3, 12.Odijk 11-0
VROUWEN ZONDAG VIERDE KLASSE P04 VOORJAAR 2014: 1.JSV Nieuwegein 10-24 (43-8), 2.Bunnik '73 10-24 (35-10), 3.Achterveld 10-11, 4.Saestum 2 10-10, 5.Buitenboys 10-10, 6.SDO 2 10-7

De zondagmannen trekken veel volk in 1989

Bron: Eric Zuidhoek